Polski
Nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce
Osoby fizyczne posiadające miejsce zamieszkania w Polsce są opodatkowane od całości swoich dochodów, niezależnie od miejsca ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce). Osoby fizyczne niemające miejsca zamieszkania w Polsce są opodatkowane wyłącznie od dochodów uzyskanych w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy w Polsce).
Osoba fizyczna z miejscem zamieszkania w Polsce to osoba, która:
- jest fizycznie obecny w Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym, lub;
- posiada w Polsce ośrodek interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych).
Powyższe zasady stosuje się z uwzględnieniem postanowień odpowiednich umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. W związku z tym, nawet jeśli w świetle polskiego ustawodawstwa krajowego dana osoba zdała test rezydencji dla Polski, należy zastosować odpowiednie kryteria zawarte w umowie międzynarodowej w celu ustalenia, w którym kraju znajduje się jej faktyczne miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.
Źródła przychodów podlegające PIT:
- stosunek pracy i stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, emerytura lub renta inwalidzka;
- personalne usługi;
- nierolnicza działalność gospodarcza;
- specjalne działy produkcji rolnej;
- leasing, podnajem, dzierżawa, podnajem, podnajem i inne podobne umowy;
- kapitał pieniężny i prawa majątkowe;
- odpłatne rozporządzanie m.in. nieruchomościami lub ich częściami oraz udziałami w nieruchomości, ruchomościami;
- inne źródła.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma zastosowania do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn, czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie wiążącej umowy, ani do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem tonażowym.
Skala podatkowa
Osoby fizyczne w Polsce podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, obliczanym co do zasady według progresywnej skali podatkowej. Stawki podatkowe różnią się w zależności od osiągniętego dochodu, definiowanego jako całkowity przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu, osiągnięty w danym roku podatkowym.
W 2013 r. podatek dochodowy od osób fizycznych jest obliczany według następującej skali podatkowej:
| Podstawa opodatkowania w PLN | Podatek | |
|---|---|---|
| więcej niż | aż do | |
| 85,528.00 PLN | 18% minus kwota obniżki podatku w wysokości 556,02 PLN | |
| 85,528.00 PLN | 14 839,02 zł + 32% nadwyżki ponad 85 528,00 zł | |
Działalność gospodarcza
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą podlegają opodatkowaniu według skali podatkowej.
Osoby te, na swój wniosek, mogą opodatkować swoje dochody zryczałtowanym podatkiem w wysokości 19%, z uwzględnieniem ograniczeń dotyczących usług dla byłych/obecnych pracodawców oraz świadczeń z tytułu zarządzania.
W zależności od skali prowadzonej działalności gospodarczej, po spełnieniu określonych kryteriów, podatnik może wnioskować o zastosowanie uproszczonych formularzy podatkowych, tj:
- podatek od zarejestrowanego dochodu (podatek obliczony bez odliczenia kosztów uzyskania przychodu);
- zryczałtowany podatek (podatek ustalany przez urząd skarbowy w zależności od rodzaju działalności gospodarczej).
Stawki podatkowe – specjalne rodzaje dochodów
Następujące kategorie dochodów (przychodów) są opodatkowane zgodnie z odrębnymi przepisami:
- prywatny leasing (na wniosek podatnika – 8,5% podatku od dochodu ewidencjonowanego);
- dywidendy (19% podatek liniowy);
- odsetki od oszczędności (19% podatek liniowy);
- zyski ze sprzedaży papierów wartościowych (19% podatek dochodowy);
- sprzedaż nieruchomości prywatnych (z reguły 19% podatek dochodowy).
Niektóre kategorie dochodów wypłacane przez polskich agentów pobierających na rzecz nierezydentów podlegają zryczałtowanemu podatkowi w wysokości 20% dochodów.
Należą do nich wpływy z tego tytułu:
- służący w zarządzie lub radzie nadzorczej;
- umowy cywilnoprawne;
- rozrywka lub aktywność sportowa;
- Księgowanie korzyści;
- usługi prawne i doradcze;
- usługi reklamowe;
- opłaty licencyjne, know-how lub prawa autorskie.
W przypadku nierezydentów mogą być stosowane stawki podatkowe wynikające z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, a podatek u źródła może być zwolniony, jeżeli nierezydent przedstawi zaświadczenie potwierdzające miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.
W przypadku podatników, którzy nie ujawniają źródeł przychodów, dochód ustalony przez organy podatkowe jest opodatkowany stawką karną w wysokości 75%.
Ulgi podatkowe
W 2013 r. podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych mogą skorzystać z szeregu ulg podatkowych, takich jak:
- odliczenie obowiązkowych składek na ubezpieczenie społeczne płaconych w Polsce lub za granicą;
- Ulga podatkowa przez Internet (ze znacznymi ograniczeniami dla podatników ubiegających się o ulgę podatkową przez Internet w poprzednich latach podatkowych);
- kredyt na darowizny na cele charytatywne;
- kredyt podatkowy na indywidualne konto emerytalne;
- odliczenie składek na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne opłacanych w Polsce lub za granicą;
- a child tax credit.
Deklaracje podatkowe
Termin składania rocznego zeznania podatkowego upływa 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym odniesienia. Zasada ta nie ma zastosowania do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem od zarejestrowanych dochodów lub opodatkowaniu według stawki zryczałtowanej.
Co do zasady, podatnicy składają wnioski oddzielnie. Małżonkowie będący rezydentami podatkowymi w Polsce mogą, po spełnieniu określonych warunków, złożyć wspólne zeznanie podatkowe dotyczące dochodu podlegającego opodatkowaniu według skali podatkowej.
Następujące osoby fizyczne są również uprawnione do wspólnego składania zeznań podatkowych:
- małżonkowie posiadający miejsce zamieszkania w państwie członkowskim UE lub w państwie członkowskim Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Szwajcarii;
- małżonków, z których jeden podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, a drugi ma miejsce zamieszkania poza Polską, ale w innym państwie członkowskim UE, EOG lub w Szwajcarii,
– jeżeli (w obu przypadkach) osiągnęli oni próg przychodów podlegających opodatkowaniu w Polsce w łącznej wysokości co najmniej 75% łącznych przychodów osiągniętych przez oboje małżonków w danym roku podatkowym i udokumentowali certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.
Szczególne zasady opodatkowania stosuje się również do osób fizycznych składających wniosek w charakterze rodziców samotnie wychowujących dzieci.
Składki na ubezpieczenie społeczne
System ubezpieczeń społecznych w Polsce obejmuje ubezpieczenie emerytalne i rentowe, ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków oraz ubezpieczenie zdrowotne. Ubezpieczenie obejmuje m.in. pracowników, osoby pracujące na własny rachunek i wykonawców. Osoby te są również objęte obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym.
Obowiązkowe składki po stronie pracodawcy i pracownika, obowiązujące w 2013 roku, zostały przedstawione poniżej:
| Składka w % całkowitego miesięcznego wynagrodzenia | Ogółem | Pracownik | Pracodawca |
|---|---|---|---|
| Ubezpieczenie emerytalne | 19.52%*** | 9.76% | 9.76% |
| Ubezpieczenie renty inwalidzkiej | 8.00%*** | 1.50% | 6.50% |
| Ubezpieczenie zdrowotne | 9% | 9%* | – |
| Ubezpieczenie zdrowotne | 2.45% | 2.45% | – |
| Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków | 0.67-3.86% | – | 0.67-3.86%** |
| Pomostowy fundusz emerytalny**** | 1.5% | – | 1.5% |
| Fundusz Pracy | 2.45% | – | 2.45% |
| Fundusz Świadczeń Pracowniczych | 0.10% | – | 0.10% |
* Częściowo odliczone od miesięcznego potrącenia podatku u źródła
** 1,93% płatne w pierwszym roku działalności pracodawcy.
*** W 2013 r. limit na podstawie obliczenia składek emerytalnych i rentowych wynosi 111 390,00 zł.
**** Premia płatna dla pracowników urodzonych po 31 grudnia 1948 r. i wykonujących pracę w szkodliwych warunkach.
Składki na ubezpieczenie społeczne powinny być opłacane do 15 dnia każdego miesiąca.
Odszkodowanie za czas trwania niezdolności do pracy
Pracodawca i Zakład Ubezpieczeń Społecznych mają obowiązek wypłaty odszkodowania za czas niezdolności pracownika do pracy na warunkach określonych poniżej:
| Czas trwania niezdolności do pracy Płatne przez pracodawcę | Płacone przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) | |
|---|---|---|
| 1-14 dni choroby w przypadku pracowników w wieku powyżej 50 lat | 80% średniego wynagrodzenia ** | |
| 1-33 dni choroby w przypadku pozostałych pracowników | 80% średniego wynagrodzenia ** | |
| więcej niż 14 lub więcej niż 33 dni choroby | 80% średniego wynagrodzenia * |
* Zasiłek chorobowy wypłacany przez ZUS, obniżony do 70% średniego wynagrodzenia w przypadku hospitalizacji.
** Przeciętne wynagrodzenie za poprzednie dwanaście miesięcy
W przypadku niezdolności do pracy w wyniku wypadku przy pracy, choroby w czasie ciąży lub urlopu macierzyńskiego lub w związku z oddawaniem tkanek lub organów, pracownicy mają prawo do otrzymania 100% wynagrodzenia.
Podatek od spadków i darowizn na cele charytatywne
Zakres opodatkowania
Podatek od spadków i darowizn na cele charytatywne dotyczy nabycia własności aktywów znajdujących się w Polsce lub praw majątkowych wykonywanych w Polsce w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, zapisu, zapisu szczególnego, polecenia testamentowego, darowizny na cele charytatywne, polecenia darczyńcy, naszego podpisu lub nieodpłatnego usunięcia współwłasności.
Podatek stosuje się również do nabycia prawa własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał stałe miejsce zamieszkania w Polsce.
Kategorie podatników
Podatnicy podatku od spadków i darowizn na cele charytatywne są podzieleni na trzy kategorie w zależności od relacji z darczyńcą/spadkodawcą:
- Grupa podatkowa 1 obejmuje: Małżonek, potomkowie, zstępni, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie;
- Grupa podatkowa 2 obejmuje: rodzeństwo rodziców, potomków rodzeństwa i małżonków rodzeństwa;
- Grupa podatkowa 3: pozostałe strony nabywające.
Szczególne zasady dotyczą nabywania aktywów lub praw majątkowych przez bliskich krewnych darczyńcy/spadkodawcy, do których należą: małżonek, zstępni, zstępni, zstępni, pasierb, rodzeństwo i przybrani rodzice. W takich przypadkach, nabycie aktywów lub praw majątkowych będzie zwolnione z podatku, jeżeli:
- nabycie aktywów lub praw majątkowych jest zgłaszane właściwemu urzędowi skarbowemu w terminie sześciu miesięcy od powstania obowiązku podatkowego, oraz;
- w przypadku darowizn pieniężnych – podatnik dokumentuje otrzymanie wraz z dowodem przelewu na rachunek bankowy lub rachunek bankowy prowadzony przez unię kredytową lub przekaz pocztowy.
Stawki podatkowe
Obecnie kwoty zwolnione z podatku są następujące:
- dla jednostek przejmujących z grupy podatkowej 1 – 9,637.00 PLN;
- dla grupy 2 – 7,276.00 PLN;
- dla grupy 3 – 4,902.00 PLN.
Skala podatkowa została określona w następujący sposób:
| Podstawa opodatkowania w PLN | Skala podatkowa | |
|---|---|---|
| więcej niż | aż do | |
| od jednostek przejmujących z grupy podatkowej 3 | ||
| – | 10,278.00 | 3% |
| 10,278.00 | 20,556.00 | 308,30 PLN + 5% nadwyżki ponad 10 278,00 PLN |
| 20,556.00 | 822.20 PLN + 7% nadwyżki ponad 20,556.00 PLN | |
| od jednostek przejmujących z grupy podatkowej 2 | ||
| – | 10,278.00 | 7% |
| 10,278.00 | 20,556.00 | 719.50 PLN + 9% nadwyżki ponad 10,278.00 PLN |
| 20,556.00 | 1,644.00 PLN + 12% nadwyżki ponad 20,556.00 PLN | |
| od jednostek przejmujących z grupy podatkowej 3 | ||
| – | 10,278.00 | 7% |
| 10,278.00 | 20,556.00 | 1,233.40 PLN + 16% nadwyżki ponad 10,278.00 PLN |
| 20,556.00 | 2,877.90 PLN + 20% nadwyżki ponad PLN 20,556.00 PLN | |
Deklaracje podatkowe
Podatnicy muszą składać deklaracje podatkowe, z wyjątkiem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez agenta pobierającego (w przypadku umów zawieranych w formie aktu notarialnego). Termin składania deklaracji podatkowych wynosi jeden miesiąc od dnia powstania obowiązku podatkowego. Dokumenty mające wpływ na ustalenie podstawy opodatkowania, które należy dołączyć do deklaracji podatkowych.
Rezydencja i jej skutki
W 2008 roku polski rezydent PIT jest zdefiniowany jako osoba, która: 1) posiada na terytorium Polski ośrodek interesów osobistych lub biznesowych (ośrodek interesów życiowych), lub 2) spędza w Polsce więcej niż 183 dni w roku. Wystarczy spełnić jeden z tych warunków, aby zostać polskim rezydentem.
Polscy rezydenci podatkowi płacą polski podatek dochodowy od swoich globalnych dochodów. Kwestie związane z podwójnym opodatkowaniem rozwiązywane są w oparciu o odpowiednią umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania; jeżeli żadna z umów nie ma zastosowania do konkretnego przypadku, podwójne opodatkowanie jest unikane na podstawie przepisów krajowych (ogólnie rzecz biorąc, podatek dochodowy zapłacony za granicą może być proporcjonalnie zaliczony na poczet polskiego zobowiązania z tytułu PIT).
Nierezydenci podlegają opodatkowaniu wyłącznie polskimi dochodami pochodzącymi z Polski. Ponadto, w wielu przypadkach nierezydenci mogą korzystać z 20% zryczałtowanej stawki podatkowej liczonej od ich przychodów (tj. bez odliczenia kosztów). Powyższy zryczałtowany podatek dotyczy różnych źródeł dochodów, w tym opłat za zarządzanie (ale nie umów o pracę).
