System ubezpieczeń społecznych w Polsce obejmuje ubezpieczenie emerytalne i rentowe, ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków oraz ubezpieczenie zdrowotne. Ubezpieczenie obejmuje m.in. pracowników, osoby pracujące na własny rachunek i wykonawców. Osoby te są również objęte obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym.
Obowiązkowe składki po stronie pracodawcy i pracownika zostały przedstawione poniżej:
Składka w % całkowitego miesięcznego wynagrodzenia |
Ogółem | Pracownik | Pracodawca |
Ubezpieczenie emerytalne | 19,52% | 9,76% | 9,76% |
Ubezpieczenie rentowe | 8,00% | 1,50% | 6,50% |
Ubezpieczenie zdrowotne | 9% | 9% | - |
Ubezpieczenie chorobowe | 2,45% | 2,45% | - |
Ubezpieczenie wypadkowe | wysokość zróżnicowana, standardowo 1,67% | - | wysokość zróżnicowana, standardowo 1,67% |
Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy | 2,45% | - | 2,45% |
Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP) Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) |
0,10% od 1,5% do 4% |
- od 2% do 4% |
0,10% od 1,5% do 4% |
Składki na ubezpieczenie społeczne powinny być opłacane do 15. dnia każdego miesiąca.
Odszkodowanie za czas trwania niezdolności do pracy
Pracodawca i Zakład Ubezpieczeń Społecznych mają obowiązek wypłaty odszkodowania za czas niezdolności pracownika do pracy (wynagrodzenie chorobowe) na warunkach określonych poniżej:
Czas trwania niezdolności do pracy Płatne przez pracodawcę Płacone przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) | Płacone przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) | |
1-14 łącznie dni choroby w ciągu roku kalendarzowego w przypadku pracowników w wieku powyżej 50 lat | 80% średniego wynagrodzenia * | |
1-33 łącznie dni choroby w ciągu roku kalendarzowego w przypadku pozostałych pracowników | 80% średniego wynagrodzenia * | |
więcej niż 14 lub więcej niż 33 dni choroby | 80% średniego wynagrodzenia (również w przypadku hospitalizacji) |
* Przeciętne wynagrodzenie za poprzednie dwanaście miesięcy
W przypadku niezdolności do pracy w wyniku wypadku przy pracy, choroby w czasie ciąży lub urlopu macierzyńskiego lub w związku z oddawaniem tkanek lub organów, pracownicy mają prawo do otrzymania 100% wynagrodzenia.
Zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy, nie dłużej niż przez okres: 182 dni lub 270 dni - w przypadku, gdy niezdolność do pracy jest spowodowana gruźlicą lub przypada w trakcie ciąży.