Pokrycie strat z funduszu statutowego fundacji a zwolnienie podatkowe

W ostatnim czasie Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) wydał ważne orzeczenie dotyczące kwestii nadpłaty podatku dochodowego od osób prawnych przez fundacje posiadające status organizacji pożytku publicznego. Wyrok ten, zapadły na rozprawie w dniu 10 kwietnia 2024 r., oddala skargę kasacyjną wniesioną przez fundację przeciwko decyzji Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach. Sprawa dotyczyła odmowy stwierdzenia nadpłaty podatku dochodowego za lata 2011-2016.

Tło sprawy

Fundacja prowadziła działalność gospodarczą, która w latach 2011-2016 generowała straty. Straty te zostały pokryte z funduszu statutowego fundacji. Fundacja wnioskowała o stwierdzenie nadpłaty w podatku dochodowym od osób prawnych za te lata, argumentując, że dochód z działalności gospodarczej przeznaczony na fundusz statutowy nie podlega opodatkowaniu, także wówczas, gdy następnie jest przeznaczony z powrotem na prowadzenie działalności gospodarczej (pokrycie straty)

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę Fundacji na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach z dnia 2 marca 2020 r., która dotyczyła odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku dochodowym od osób prawnych. Fundacja zaskarżyła ten wyrok, twierdząc, że organ podatkowy błędnie zinterpretował przepisy dotyczące pokrycia strat z działalności gospodarczej z funduszu statutowego.

Stanowisko fundacji

Fundacja opierała swoje stanowisko na art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który stanowi, że do przychodów nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie funduszu statutowego. Fundacja argumentowała, że skoro środki z funduszu statutowego nie stanowią przychodu, to ich wykorzystanie na pokrycie strat z działalności gospodarczej również nie powinno podlegać opodatkowaniu.

Stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego

Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) podzielił stanowisko sądu pierwszej instancji i oddalił skargę kasacyjną fundacji. NSA wskazał, iż zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych zwolnieniem z opodatkowania objęte są dochody organizacji pożytku publicznego, o których mowa w przepisach o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, w części przeznaczonej na działalność statutową, z wyłączeniem działalności gospodarczej.

W tej sprawie środki nie zostały przeznaczone bezpośrednio na cele statutowe fundacji, lecz na działalność gospodarczą (pokrycie strat), co oznacza, że nie został spełniony warunek zwolnienia tych dochodów z opodatkowania. Aby dochód mógł być zwolniony z opodatkowania, musi być nie tylko przeznaczony, ale i wydatkowany bezpośrednio na cel statutowy.

W konsekwencji, zdaniem sądu, środki te podlegały opodatkowaniu.

Podsumowanie

Wyrok NSA w tej sprawie jest ważny dla wszystkich organizacji pożytku publicznego, które prowadzą działalność gospodarczą. Organizacje te muszą pamiętać, że środki z funduszu statutowego mogą być wykorzystywane tylko na cele statutowe. Wykorzystanie tych środków na pokrycie strat z działalności gospodarczej może skutkować opodatkowaniem.

Warto również zwrócić uwagę na to, że NSA w swoim uzasadnieniu podkreślił znaczenie ścisłej interpretacji przepisów podatkowych. Oznacza to, że organizacje pożytku publicznego nie mogą opierać się na wykładni rozszerzającej przepisów, aby uniknąć opodatkowania. W przypadku wątpliwości co do interpretacji przepisów, organizacje te powinny zawsze zasięgnąć porady prawnej.

Źródła:
Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych
II FSK 836/21 – Wyrok NSA

Jeśli mają Państwo pytania dotyczące opisanego tematu lub potrzebują Państwo dodatkowych informacji – zapraszamy do kontaktu:

Zadaj pytanie »

DZIAŁ DS. RELACJI Z KLIENTAMI

ELŻBIETA
NARON-GROCHALSKA
Główny Konsultant
ds. relacji z klientami
Grupa getsix

***