Obowiązki raportowania ESG coraz bliżej – nowe wyzwania dla firm

Obecnie zrównoważony rozwój i odpowiedzialność biznesu stają się coraz ważniejsze, a firmy muszą wykraczać poza tradycyjne mierniki sukcesu, takie jak zysk. Coraz większą wagę przywiązuje się do wpływu, jaki firmy wywierają na środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny – ESG (z języka angielskiego: Environmental – środowisko, Social – społeczeństwo oraz Governance – ład korporacyjny).

W grudniu 2022 roku Unia Europejska dokonała ważnego kroku w kierunku bardziej zrównoważonego biznesu, przyjmując Dyrektywę CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive). Ten dokument ma na celu usystematyzowanie i szczegółowe określenie informacji pozafinansowych, które firmy będą zobowiązane publikować rocznie. Dyrektywa CSRD ma zastąpić obecne przepisy dotyczące raportowania niefinansowego, czyli NFRD (Non-Financial Reporting Directive).

W lipcu 2023 roku Komisja Europejska dokonała ważnego kroku, przyjmując Europejskie Standardy Sprawozdawczości w zakresie Zrównoważonego Rozwoju (ESRS). Ten zbiór wytycznych stanowi oficjalny zestaw zasad raportowania ESG, obowiązujący wszystkie firmy objęte dyrektywą CSRD.

W roku 2024 firmy muszą rozpocząć zbieranie danych, aby zgodnie z nowymi wytycznymi móc raportować kwestie ESG swoim interesariuszom. Do 2029 roku wszystkie spółki rynku regulowanego UE będą bezpośrednio objęte tym obowiązkiem.

Co oznacza to dla firm?

Dla wszystkich firm podlegających dyrektywie CSRD przyjęcie ESRS oznacza:

• Obowiązek raportowania kwestii zrównoważonego rozwoju: Firmy będą zobowiązane do ujawniania informacji o swoim wpływie na środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny w oparciu o standardy ESRS.
• Zharmonizowany system raportowania: ESRS zapewniają jednolity i przejrzysty system raportowania ESG, co ułatwia porównywanie wyników różnych firm.
• Wzrost przejrzystości i odpowiedzialności: Raportowanie ESG zgodnie z ESRS zwiększa przejrzystość działań firm i pozwala im na udowodnienie swojego zaangażowania w zrównoważony rozwój.

Kogo obejmą nowe obowiązki?

Docelowo wymogi Dyrektywy CSRD, będą musiały spełnić:

• Wszystkie spółki notowane na rynku regulowanym w UE, łącznie z MŚP (z wyjątkiem mikroprzedsiębiorstw).
• Duże spółki, spełniające co najmniej dwa z trzech kryteriów: zatrudnienie powyżej 250 pracowników, obrót netto powyżej 40 mln EUR, bilans przekraczający 20 mln EUR, zgodnie z dyrektywą 2013/34/UE.
• Firmy spoza UE, które mają działalność w UE i osiągają obrót netto powyżej 150 mln EUR, mając spółkę zależną w UE objętą zakresem CSRD, lub oddział w UE generujący obrót netto przekraczający 40 mln EUR.

Spółki zależne nie będą musieć publikować sprawozdań o zrównoważonym rozwoju, jeśli zostaną uwzględnione w skonsolidowanym sprawozdaniu zarządu spółki dominującej, zgodnym z wymogami CSRD lub ESRS, lub innym standardem równoważnym. Duże spółki giełdowe nie będą objęte tym zwolnieniem.

Etapy wdrożenia raportowania według standardów ESG

Obowiązek raportowania ESG będzie wprowadzany stopniowo w najbliższych latach, zgodnie z poniższym harmonogramem:

Od 2024 roku:
Obowiązek raportowania obejmie spółki i grupy kapitałowe, które już wcześniej posiadały obowiązek raportowania zgodnie z dyrektywą NFRD. Dotyczy to największych jednostek zainteresowania publicznego, spółek zatrudniających ponad 500 osób oraz spełniających określone kryteria finansowe (suma bilansowa powyżej 20 mln € lub/i roczne przychody powyżej 40 mln €).
Pierwsze raporty ESG zgodnie ze standardami ESRS te podmioty złożą w 2025 roku.

Od 2025 roku:
Obowiązek raportowania obejmie wszystkie duże spółki, które spełniają przynajmniej dwa z trzech kryteriów: zatrudnienie ponad 250 osób, suma bilansowa powyżej 25 mln €, roczne przychody powyżej 50 mln €.

Pierwsze raporty ESG zgodnie ze standardami ESRS te podmioty złożą w 2026 roku.

Od 2026 roku:
Do obowiązku raportowania dołączą małe i średnie przedsiębiorstwa notowane na rynku regulowanym, które spełniają przynajmniej dwa z trzech kryteriów: zatrudnienie ponad 10 osób, suma bilansowa powyżej 350 tys. €, roczne przychody powyżej 700 tys. €.

Od 2027 roku:
Obowiązek raportowania obejmie wybrane spółki z siedzibą poza UE, posiadające w Polsce jednostkę zależną lub oddział, które osiągają na terenie UE roczne przychody powyżej 150 mln €.

Pierwsze raporty ESG zgodnie ze standardami ESRS te podmioty złożą w 2028 roku.

Standard raportowania (ESRS) – jakie informacje zostaną objęte?

Przepisy dotyczące sprawozdawczości ESG obecnie składają się z 12 dokumentów ESRS, z których dwa pierwsze określają przekrojowe standardy ESG, obowiązujące dla wszystkich objętych raportowaniem. Są to:

• ESRS 1 określa ogólne zasady korzystania ze standardów i tworzenia raportów zrównoważonego rozwoju. Nie zawiera wskaźników, lecz stanowi kluczową bazę dla całego systemu raportowania.
• ESRS 2 obejmuje zestaw 12 obowiązkowych wskaźników dotyczących ogólnych informacji o firmie, strategii, zarządzaniu oraz analizy istotności przeprowadzonej na potrzeby raportu.

Oprócz wyżej wymienionych standardów przekrojowych, ESRS obejmuje trzy grupy tematyczne szczegółowych standardów, które obejmują poszczególne obszary zrównoważonego rozwoju:

Środowisko:

• ESRS E1 – Zmiana klimatu
• ESRS E2 – Zanieczyszczenie
• ESRS E3 – Zasoby wodne i morskie
• ESRS E4 – Bioróżnorodność i ekosystemy
• ESRS E5 – Wykorzystywanie zasobów i gospodarka o obiegu zamkniętym

Społeczeństwo:

• ESRS S1 – Zatrudnienie
• ESRS S2 – Pracownicy w łańcuchu wartości
• ESRS S3 – Otoczenie społeczne
• ESRS S4 – Konsumenci i użytkownicy końcowi

Ład korporacyjny:

• ESRS G1 – Praktyki biznesowe

Warto podkreślić, że kształt i zakres ESRS będą podlegały cyklicznej weryfikacji i zmianom, co może oznaczać ich dalsze rozszerzanie w praktyce.

Korzyści i wyzwania wynikające z raportowania ESG

ESG to nie tylko zbiór nowych obowiązków dla firm, ale przede wszystkim kluczowy element strategii rozwoju w XXI wieku. Dla przedsiębiorstw oznacza to szansę na zbudowanie przewagi konkurencyjnej, zwiększenie odporności na ryzyko i stworzenie bardziej zrównoważonej przyszłości.

Korzyści płynące z zaangażowania w ESG:

• Wzrost konkurencyjności: Firmy, które jako pierwsze wdrożą standardy ESG, zyskają cenne doświadczenie i wyprzedzą konkurencję, co przyciągnie nowych klientów, inwestorów i partnerów biznesowych.
• Poprawa wizerunku i reputacji: Odpowiedzialne podejście do kwestii środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego buduje pozytywny wizerunek firmy i wzmacnia zaufanie do niej wśród interesariuszy.
• Dostęp do zielonego finansowania: Firmy o dobrych wynikach ESG mogą łatwiej pozyskać kapitał na inwestycje w zrównoważone technologie i rozwiązania.
• Zmniejszenie ryzyka i poprawa efektywności: Wdrażanie nowoczesnych technologii i rozwiązań z zakresu zrównoważonego rozwoju prowadzi do poprawy efektywności zużycia surowców i obniżenia kosztów operacyjnych.

Wyzwania związane z wdrożeniem ESG:

• Koszty: Wdrożenie ESG może być kosztowne dla firm, zwłaszcza dla mniejszych przedsiębiorstw. Może to prowadzić do wyższych kosztów operacyjnych, a w konsekwencji wpływać na rentowność.
• Gromadzenie, analiza i raportowanie danych: Raportowanie ESG wymaga gromadzenia i analizowania dużej ilości danych, co może być skomplikowane i czasochłonne. Dodatkowo będzie to wymagać odpowiednich narzędzi informatycznych i kompetencji pracowników.
• Dostosowanie procesów i struktur organizacyjnych: Może to wymagać zmian w sposobie funkcjonowania firmy i wdrożenia nowych procedur.

Podsumowanie

Dyrektywa CSRD to ważny krok w kierunku bardziej przejrzystego i odpowiedzialnego biznesu w Europie. Firmy, które chcą odnieść sukces w przyszłości, muszą poważnie potraktować raportowanie ESG i dostosować się do nowych wytycznych.

Warto rozpocząć przygotowania już teraz, ponieważ jeśli firma będzie musiała raportować ESG zgodnie z dyrektywą CSRD w przyszłości, konieczne jest wcześniejsze określenie zakresu tego raportowania oraz zebranie niezbędnych danych.

Jeśli mają Państwo pytania dotyczące opisanego tematu lub potrzebują Państwo dodatkowych informacji – zapraszamy do kontaktu:

Zadaj pytanie »

DZIAŁ DS. RELACJI Z KLIENTAMI

ELŻBIETA
NARON-GROCHALSKA
Główny Konsultant
ds. relacji z klientami
Grupa getsix

***