Kasowy PIT od 2025 roku – warunki i zasady rozliczania

Od 1 stycznia 2025 roku w polskim systemie podatkowym pojawi się nowa opcja dla małych przedsiębiorców – tzw. kasowy PIT. Nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) umożliwi rozliczanie podatku na zasadzie kasowej, co oznacza, że przychód podatkowy powstanie w momencie otrzymania faktycznej zapłaty. Ta metoda rozliczeń ma na celu wspieranie małych firm i poprawę ich płynności finansowej, szczególnie gdy zmagają się z opóźnieniami w płatnościach od kontrahentów. Poniżej szczegółowo omówiono zasady korzystania z kasowego PIT, limit przychodów oraz warunki niezbędne do skorzystania z tej formy rozliczenia.

Kasowy PIT – na czym to ma polegać?

Kasowy PIT jest potoczną nazwą metody rozliczenia, w której przychód podatkowy powstaje w momencie faktycznego otrzymania zapłaty za sprzedane towary lub świadczone usługi. Oznacza to, że podatnicy będą mogli wykazać przychód do opodatkowania tylko wtedy, gdy ich kontrahent ureguluje płatność.

Ministerstwo Finansów podkreśla, że przychód w tej metodzie będzie powstawał nie tylko przy pełnej zapłacie, ale również w przypadku częściowych płatności, takich jak zaliczki, przedpłaty czy raty. Podobnie, koszty będą zaliczane do rozliczenia dopiero w momencie ich faktycznego poniesienia.

Warto zauważyć, że obecna metoda rozliczeń opiera się na zasadzie memoriałowej, co oznacza, że przedsiębiorcy muszą rozpoznawać przychód już w chwili wystawienia faktury, nawet jeśli jeszcze nie otrzymali zapłaty. Kasowy PIT, eliminując tę konieczność, ma za zadanie pomóc przedsiębiorcom w unikaniu sytuacji, w której muszą płacić podatek od przychodów, które jeszcze nie wpłynęły na ich konta.

Kasowy PIT od 2025 roku – dla kogo?

Kasowy PIT będzie dostępny dla podatników PIT prowadzących działalność gospodarczą, którzy rozliczają się według jednej z następujących form:

• Skali podatkowej (art. 27 ustawy PIT),
• IP BOX (art. 30ca ustawy PIT),
• Podatku liniowego (art. 30c ustawy PIT),
• Ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Jakie warunki będą obowiązywać przedsiębiorców:

• Limit przychodów: Prawo do kasowego PIT przysługuje przedsiębiorcom prowadzącym działalność gospodarczą samodzielnie, których przychody z poprzedniego roku nie przekroczyły 1 mln zł. Początkowo proponowano limit równowartości 250 tys. euro, jednak w finalnej wersji ustawy podniesiono go do 1 mln zł.
• Nowi przedsiębiorcy: Kasowy PIT jest dostępny również dla przedsiębiorców rozpoczynających działalność gospodarczą. Muszą oni jednak zgłosić wybór tej metody do 20. dnia miesiąca następującego po rozpoczęciu działalności.
• Warunki samodzielności: Z kasowego PIT mogą skorzystać tylko osoby fizyczne prowadzące działalność samodzielnie. Oznacza to, że kasowy PIT nie obejmuje wspólników spółek cywilnych czy jawnych. Dopuszczalne jest jednak zatrudnianie pracowników.

Zasady rozliczania kasowego PIT

Rozliczanie przychodów: W kasowym PIT przychód powstaje w dniu otrzymania zapłaty za wystawioną fakturę. W przypadku częściowej zapłaty (zaliczki, przedpłaty), częściowo rozpoznaje się również przychód. Jednakże, aby zapobiec nadużyciom, ustawodawca wprowadził limit dwóch lat. Jeśli zapłata nie zostanie uregulowana w ciągu dwóch lat od wystawienia faktury, przedsiębiorca jest zobowiązany do rozpoznania przychodu, nawet jeśli płatność nie nastąpiła.

Rozliczanie kosztów: W metodzie kasowej przedsiębiorcy mogą potrącić koszty uzyskania przychodów dopiero po ich faktycznym poniesieniu, czyli w momencie zapłaty za zakupione towary lub usługi.

Obowiązek dokumentacji fakturami: Kasowy PIT dotyczy wyłącznie transakcji udokumentowanych fakturami, co dodatkowo pozwala na weryfikację tych rozliczeń. Co więcej, kasowy PIT jest ograniczony do transakcji B2B, co oznacza, że przychód kasowy jest rozpoznawany wyłącznie w kontaktach z innymi przedsiębiorcami.

Procedura zgłoszenia kasowego PIT

Aby wybrać kasowy PIT, przedsiębiorca musi złożyć pisemne oświadczenie w urzędzie skarbowym. Przedsiębiorcy kontynuujący działalność muszą to zrobić do 20 lutego danego roku podatkowego. Przedsiębiorcy rozpoczynający działalność mają czas do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym rozpoczęli działalność. Jeśli działalność została rozpoczęta w grudniu, oświadczenie należy złożyć do końca roku podatkowego.

Wady i zalety kasowego PIT

Zalety:

• Lepsza płynność finansowa: Przedsiębiorca płaci podatek dochodowy dopiero po otrzymaniu zapłaty, co eliminuje konieczność opodatkowania niezrealizowanych należności.
• Ochrona przed opóźnieniami w płatnościach: Zmniejsza ryzyko zaległości podatkowych wynikających z opóźnień płatności od kontrahentów.
• Przejrzystość w rozliczeniach B2B: Ograniczenie do transakcji między przedsiębiorcami zwiększa przejrzystość i chroni przed nadużyciami.

Wady:

• Nowe obowiązki ewidencyjne: Przedsiębiorcy muszą prowadzić dodatkową ewidencję faktur rozliczanych kasowo, co zwiększa obciążenie administracyjne.
• Obowiązek rozpoznania przychodu po dwóch latach: Jeśli kontrahent nie ureguluje należności w ciągu dwóch lat, przedsiębiorca musi rozpoznać przychód, co może wiązać się z koniecznością dochodzenia roszczeń sądowych.
• Różnice w metodach rozliczeń: Przedsiębiorca stosujący kasowy PIT rozpoznaje przychód po otrzymaniu zapłaty, ale jego kontrahent może rozliczać koszty na zasadzie memoriałowej, co może wymagać dodatkowego monitorowania.

Kasowy PIT w praktyce – przykład

Firma A (jednoosobowa działalność gospodarcza) dokonuje sprzedaży towarów do firmy B, wystawiając fakturę na 10 000 zł z terminem płatności 30 dni. W kasowym PIT przychód zostanie rozpoznany dopiero w dniu faktycznego otrzymania płatności. Jeśli firma B opóźni się z płatnością o 90 dni, firma A nie musi jeszcze rozliczać tego przychodu. W momencie, gdy zapłata nadal nie nastąpi po dwóch latach od wystawienia faktury, firma A będzie musiała rozpoznać przychód w celu rozliczenia podatku.

Kasowy PIT – od kiedy?

Nowe przepisy dotyczące kasowego PIT mają obowiązywać od 1 stycznia 2025 roku. Dotyczyć będą przychodów udokumentowanych fakturami wystawionymi po 31 grudnia 2024 roku, jak również kosztów poniesionych po tej dacie. Warto zaznaczyć, że w przypadku przychodów rozpoznanych w 2024 roku, np. na podstawie faktury wystawionej jeszcze przed wejściem zmian, nowe przepisy kasowego PIT nie będą miały zastosowania.

Podsumowanie

Kasowy PIT to innowacyjne rozwiązanie, szczególnie dla małych firm, które zmagają się z problemami płatniczymi ze strony kontrahentów. Jednak zanim zdecydujesz się na tę formę rozliczeń, rozważ potencjalne obciążenia administracyjne i konieczność prowadzenia dodatkowych ewidencji. Kasowy PIT stanowi skuteczną metodę optymalizacji przepływu środków, lecz jego dobór powinien być zgodny z indywidualną specyfiką działalności.

Skontaktuj się z nami! Jeśli potrzebują Państwo wsparcia w wyborze odpowiedniej formy rozliczeń lub chcesz dowiedzieć się więcej o kasowym PIT, nasz zespół doradców podatkowych chętnie pomoże w dostosowaniu optymalnych rozwiązań do Państwa potrzeb.

Jeśli mają Państwo pytania dotyczące opisanego tematu lub potrzebują Państwo dodatkowych informacji – zapraszamy do kontaktu:

Zadaj pytanie »

DZIAŁ DS. RELACJI Z KLIENTAMI

ELŻBIETA
NARON-GROCHALSKA
Główny Konsultant
ds. relacji z klientami
Grupa getsix

***