System kaucyjny w Polsce – odroczony do października 2025

18 grudnia 2024 roku prezydent Andrzej Duda podpisał długo oczekiwaną nowelizację ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Z początkiem stycznia 2025 roku w życie weszły przepisy, które oficjalnie przesuwają termin uruchomienia systemu kaucyjnego na 1 października 2025 roku. Choć pierwotnie zakładano, że system ruszy już z początkiem tego roku, nowelizacja była niezbędna, aby przedsiębiorcy, sklepy i podmioty odpowiedzialne za wdrażanie nowych regulacji mogły odpowiednio się przygotować.

Czym jest system kaucyjny?

System kaucyjny to rozwiązanie mające na celu zwiększenie poziomu recyklingu oraz ponowne wykorzystanie opakowań. Jego działanie opiera się na prostym mechanizmie: przy zakupie napoju w opakowaniu objętym systemem doliczana będzie kaucja, którą konsument odzyska, zwracając puste opakowanie. Co ważne, nie będzie potrzebny paragon, aby otrzymać zwrot pieniędzy.

System obejmie trzy rodzaje opakowań:

• butelki plastikowe (PET) o pojemności do 3 litrów
• butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra
• metalowe puszki o pojemności do 1 litra.

Dlaczego przesunięto termin?

Pierwotnie system miał ruszyć 1 stycznia 2025 roku, jednak wiele podmiotów, w tym przedsiębiorcy i sklepy, zgłaszało potrzebę wydłużenia czasu na przygotowania. Nowelizacja wprowadziła nową datę – 1 października 2025 roku – oraz szereg ułatwień:

• Punkty odbioru opakowań w każdej gminie – co najmniej jeden punkt musi działać w każdej gminie, aby system był dostępny dla mieszkańców.
• Wyłączenie opakowań po produktach mlecznych – ze względów sanitarnych opakowania po mleku, jogurtach i innych produktach mlecznych nie będą objęte systemem.
• Okres przejściowy dla oznakowania – do końca 2025 roku będzie można wprowadzać na rynek opakowania bez nowego oznakowania, aby przedsiębiorcy mogli zużyć zapasy i dostosować produkcję.

Zmiany w podatku VAT

Zgodnie z nowymi przepisami, wprowadzający napoje w opakowaniach objętych systemem kaucyjnym będą mieli obowiązek obliczania i odprowadzania podatku VAT od niezwróconych opakowań lub odpadów opakowaniowych. Podatnikiem wciąż pozostaje przedsiębiorca wprowadzający produkty na rynek, ale podmiot reprezentujący system kaucyjny będzie pełnił rolę płatnika VAT.

Dla przedsiębiorców może to być wyzwanie, zwłaszcza w początkowym okresie działania systemu.

Korzyści płynące z systemu kaucyjnego

Głównym celem systemu kaucyjnego jest redukcja ilości odpadów komunalnych i zwiększenie poziomu recyklingu. Dzięki temu więcej surowców zostanie ponownie wykorzystanych, co przyczyni się do ochrony środowiska. Nieodebrana kaucja zasili fundusz niezbędny do utrzymania systemu, a obowiązkowe poziomy selektywnego zbierania opakowań (77% w 2025 roku i 90% w 2029 roku) pozwolą Polsce spełnić unijne wymogi ekologiczne.

Przygotowania na rok 2025

Do października 2025 roku trwają prace nad stworzeniem infrastruktury, która zapewni sprawne funkcjonowanie systemu. Ważnym elementem tego procesu jest edukacja konsumentów i przedsiębiorców.

Wsparcie w adaptacji do nowego systemu kaucyjnego i rozliczeń VAT

Wprowadzenie systemu kaucyjnego wiąże się z dodatkowymi obowiązkami podatkowymi i sprawozdawczymi dla producentów, importerów, dystrybutorów oraz placówek handlowych. Rozliczanie podatku VAT obejmie nową grupę opakowań jednorazowego użytku, a proces poboru i zwrotu kaucji będzie wykraczał poza ostatni etap obrotu. Ponadto kluczowe stanie się właściwe rozróżnienie między rolą podatnika a płatnika VAT w nowym systemie.

Jeśli potrzebują Państwo wsparcia w dostosowaniu działalności do zmienionych przepisów dotyczących systemu kaucyjnego, podatków czy obowiązków sprawozdawczych, zapraszamy do kontaktu. Nasi specjaliści pomogą zrozumieć zasady funkcjonowania nowego systemu oraz zapewnią wsparcie w prawidłowym rozliczaniu VAT zgodnie z obowiązującymi regulacjami.

Jeśli mają Państwo pytania dotyczące opisanego tematu lub potrzebują Państwo dodatkowych informacji – zapraszamy do kontaktu:

Zadaj pytanie »

DZIAŁ DS. RELACJI Z KLIENTAMI

ELŻBIETA
NARON-GROCHALSKA
Główny Konsultant
ds. relacji z klientami
Grupa getsix

***